Erreportaiak

Oraingoan lau erreportaien inguruko ariketa proposatu digu irakasleak. Telebistan emanak dira, bi luzeak eta beste biak laburrak. Kazetaritza egiteko modu honek zein esparru zabala eskaintzen digun jakin ahal izan dugu, baina baita zenbat akats egiteko arriskua duen ere. Lau erreportaiak nahiko desberdinak dira euren artean eta berezitasunak aipatzeko, onena banan-banan aitatzea:

1.- Googlei buruzkoa: Lehenik eta behin, esan behar da, aurkezleak bapateko itzultzaile papera hartzen duela. Erreportaia berez alemanieraz egina da eta aurkezleak entzun ahala itzultzen du ahotsa. Oso narratsa da hori egitea, asko moteltzen du jarduna eta, gainera, nire ustez, kazetariari merezi ez duen protagonismo bat ematen dio. Ez hori bakarrik, tonu monotonoan hitz egiten du, bizitasunik gabe eta inprobisazioak eraginda behin baino gehiagotan nahastu egiten da. Bi ordukoa da erreportaia eta modu horretan emanda ez dago inola ere irensterik.

Eta, erreportaiaren kalitateari zuzenean helduta, onartu beharra dago, nire ustez, nahiko aberatsa dela. Irudi aldaketak nahi adina egiten ditu, mapak eta karteltxoak lotsarik gabe sartzen ditu eta alde bateko eta besteko testigantzak partekatzen ditu. Pena koskaka ikusi behar izatea eta ez jarraian, behar den bezala, izan ere, gaia gaurkotasun itzelekoa da. 

2.- Linux: Aurrekoan ez bezala, honetan badakigu erreportaia zein testuingurutan eman den, hau da, albistegi batean. Hasteko, hortaz, objektibotasun markatu xamar bat eskatzea zilegi da. Eta, horretan dago lehen hutsa. Objektibotasun eskasa du, objektibotasunaz jarrera bati baina gehiagori tokia egitea ulertzen badugu behintzat. Oso postura nabarmena du berriemaileak. “Zertan datza fenomeno honek?...” galdera horrekin irekitzen du erreportaia eta hortik aurrerakoa kasik merchandising hutsa da. Esan dugunez, testigantzek aktitude bat, postura bat bakarrik islatzen dute eta horrek erreportaiaren arau garrantzitsuenetako bat hausten du. Ez hori bakarrik, berriemaileak testigantzen bidez lortu duen irudia berresten du amaieran, oso agerian bere iritzia emanaz: “indibidualismoekin amaitzen du eta benetako komunitate bat osatzen du”.

Aitzitik, infografia eta ikonografia egokiez ornitzen da erreportaia. Hitzekin bat egiten duten irudiak ematen dira, eta ez dago gehiegi luzatzen den sekuentzia edo efektorik. Alde horretatik egokia iruditu zait.

3.- Formakuntzaz: Erreportaia eskas xamarra aukeran. Lekukotasunetan du oinarria, errealitate bat bertako partaideen testigantzen bidez helaraztea du helburu, baina moduak asmo ona estaltzen du. Motela da oso, planoak luzexkoak dira eta testigantzen artean ikuslea adi mantenduko duen zerbait faltan sentitzen da. Testigantzak kateatu besterik ez ditu egiten aurkezleak, inolako efektu, musika edota, sikera, intonazio aldaketik gabe. Egia da elkarrizketatuei eta irudiei ematen zaiela hitza erreportaia honetan, bi elementu horiek ematen dutela aurkezten denaren berri, baina erreportaia batek aberatsagoa izan behar du. Daturen bat edo beste ematen du aurkezleak, baina ezer gutxi gehiago. Erreportaia ez dago hornituta. Eskasa, hortaz.

4.- Egunkaria: Lauetan biribilena, dudarik gabe. Egunkaria itxiz geroztik abiatu eta Berria gaur dena arte, komunikazio talde baten historia, lan-sistema eta egunerokotasuna gerturatzen dizkigu. Benetan, gai baten berri ematen du.

Hitzik gabe, sotilki, fenomeno osoa nola uztartu zen, huraxe islatzen duten irudiak ikusirik jasotzen dugu. Eta, bertako kideek burua altxa bezain pronto, erreportaiak ere irmotasuna, bizitasuna hartzen du. Fenomenoa indartu ahala, erreportaia argitzen joaten da eta Berria zer den eta nola lan egiten duen kontatzen da, Egunkariarekin egindakoaz diharduten kolore guztietako pertsonaien testigantzak tartean sartuaz. Benetan osoa da lana. Musikak leuntzen ditu, saltoak; testigantzetatik kontaketarakoak eta alderantziz. Kazetariek beraiek nola lan egiten duten erakusten digute, erreportaiak egunkariaren sekzioetan barrena egiten duen bidaian. Horretan, iruditzen zait bete-betean asmatzea dela bertako ahotsa helaraztea, esan nahi dut, ez inori mikro propiorik jartzea baizik eta giro-soinua eskuratzea. Gabineteak egiten dituen bileratan ahotsa horrela jasotzen dugu, eta benetan gabinete horren partaide garela dirudi.

Kronologikoki oso ondo eramana dago; egunkari baten itxiera hartu abiapuntu, eta berria inprentan inprimatu eta gero banatzaileek nola banatzen duten erakutsiaz bukatu. Areago, irakurle berrien eskuetan erakutsi. Aurkezlea isilik mantentzen da. Oso humanoa iruditu zait, konplizitate itzela sortzen duelako. Biktimek eurek kontatu dute albistea. Ez dago hori baina ezer hobeagorik.

Gaztelua

Teknologia sekulako erreminta da, baina batzutan ordutako lana pikutara bidali dezake. Ezjakintasunak eragiten du, batez ere ikasi ez bada... Kontua da gure lana eginda dagoela, baina azkeneko klikak atzera bidaltzen digu. Eta, orain zer? (2010/12/22)

Arazoak arazo, azkenean lortu dugu bideoa youtuben eskegitzea. Ez dakit eskegi gabe ez ote zegoen hobe, baina bueno...

Esan behar da edizioan bakarrik ez, grabatzean ere arazoak izan genituela. Urtubiako "jaunak" kasik kotxearekin harrapatu gintuen, handik bota baino lehen... Oso atsegina izan zen. Hortaz, irudiak ez dira beste mundukoak, bertan segitzea ez baitzen ideia ona. Gaizki hasi ginen eta gaizki bukatu. A ze komeriak!

Hona hemen, gehiago luzatu gabe, atera zaiguna:

Jane Harten zerrenda

Jane Hartek sareko ikasketetarako erreminta gustokoenen zerrenda atera du aurten ere. Hona hemen horren berri:

Youtuben zeintzuk dute arrakasta, enpresek edo prosumerrek?

Nire ustez,Youtuben gehienbat enpresek dute arrakasta. Euren lanaren edo produktuen eskaparate bilakatu dute webgunea. Prosumerrek lehenago eskura ez zuten baliabide bat topatu dute euren lanak munduratzeko, baina, aitzitik, hori kapitalizatzen azkarrenak enpresak direla iruditzen zait. Hala ere, ez dut uste hori kalterako denik. Azken batean, youtube doako webgunea da eta enpresek, hortaz, etekina besteen kontura bai, baina besteei eragin gabe lortzen dute.

Jarraian dugun bideoko "mutikoak" sekulako arrakasta lortu du itxuraz bere logelan gabatutako honakoa bezalako bideoekin. Diru dezente egingo zuen, gainera. Prosumerrei youtubek eskaini dien eskaparate eta diru-iturri berri honen indarra zenbaterainokoa den ikusteko adibide egokia da. Gutxirekin, zer lortu daitekeen, alegia.

Elkarrizketatuak elkarrizketatzaileak baina gehiago dakienean…

Kazetariek maiz hanka sartzen dute. Ezin da dena kontrolatu, dena jakin. Edozein albiste, edozein elkarrizketa, edozein erreportai idazteko prest egon behar dute eta, horrek, noski, ezagutzari dagokionean arrisku handiak ezartzen dizkie. Sarritan, euren abilidadeagatik, dela disimulorakoa, dela hitzerakoa edo dela elkarrizketatua beretzekoa, egindako hutsa estaltzea lortzen dute. Baina, ai, elkarrizketatua errebelatzen denean!

Iñaki Perurenak telebista ezagutzen du. Badaki zer den elkarrizketa bat eta badaki bere txanda denean hitz egiteko aukera osoa duela. Konfiantza du, eta elkarrizketatzaile batek, edozein dela ere, ez du lotsatuko, hartara. Horregatik, inolako asmo txarrik gabe, kazetariaren huts egiteari aurre egiten dio, ez dagoelako inori lana polita uzteko, baizik eta berea esateko. Horretarakoxe da berari egindako elkarrizketa, ezta? Lezio bikaina ematen dio kazetariariari zuzenean, baina baita kazetaritzari orokorrean. Sarritan pentsatzen da, kameren mundua kazetariarena izateagatik gauzak bere kontrolpean mugituko direla eta nahi bezala maneiatuko duela produktua. Baina, ez da hala. Elkarrizketatua ez da gutxietsi behar eta hitzak ez dira bote-prontoan bota behar. Bestela, kasu honetan bezala, norbaitek nabarmen utzi zaitzake. Umiltasun lezioa da Iñakik oharkabean ematen diguna. Baina, baita jakintza lezioa ere. Ez euskaldunez dionagatik bakarrik, baizik eta aldarrikatzen duenagatik. Denok ezagutza minimo batzuk izan behar genituzke; zer garen eta zergatik jakiteko mina derrigorrezkoa da. Hori, gutxienez.

Kazetariak elkarrizketa ondo prestatuko zuen, baina bere ezjakintasunak salatu du. Konpontzen saiatu da, baina okerragoa izan da. Beste norbaitek, gauzak ondo, berak nahi zuen erantzuna emango zion, topikoren bat, ziurrenik. Baina, Perurenak ez du errola mantendu, ez da kazetariak prestatutako itxituran sartu. Hitzei kasu egin die, eta frenoari saka dio. Handia, benetan.

Kasu honetan, inoiz baina gehiago, elkarrizketatuak elkarrizketatzaileak baina gehiago dakiela argi utzi du.

Elkarrizketaren alderdi teknikoari dagokionean, esan dezakegu, ikusteko atsegina den elkarrizketa dela. Perurenari plano-ertainak ematen dio hitza eta elkarrizketatzailea sekula ez da bakarrik agertzen. Elkarrizketa bat egiten ari dela nabarmentzen du horrek, ez dagoela luzimendutarako, nahiz eta hitzek huts egiten dioten. Plano kontra-plano jokoa egiten da, zeinek hitza hartuko. Perurenak espresibitate handia duenez, haren keinuei kasu egiten die kamarak eta hori, nire ustetan, asmatzea da. Izan ere, elkarrizketatuaren dinamismoa hobeto islatzen da horrela. 

Irrati eta telebistan informazio-iturriak urriak eta eskasak

2008an argitaraturiko “Radio y TV: ni siquiera una fuente por pieza” artikulua irrati eta telebistetako informazio-iturrien azterketa da. Dioenez, albistegietan informazio-pieza bakoitzeko 0.71 iturri erabiltzen dituzte. Eta, askotan, bostetik batean, informazioarekin loturarik ez dutenak dira. Areago, kontrajarri gabeko iturriak dira, bakarrak eta kasik kazetariak dauden horretan onartzen dituenak. Bestalde, iturri ofizialak dira nagusi (%70 inguruan). Prentsan, berriz, %40ra ez dira iristen. Horrek, telebistaren joera erakusten du, irudi eta soinuen beharrak prentsaurrekoetara mugatu duelako, hein handi batean. Zer gertatzen da? Kasuen %78.95an iturriaren eta berriemailearen interesak bat datozela. Okerrena zera da: aztertutako kazetariei egindako inkestan denek (%98) azaltzen dutela iturrien kudeaketa egokiaren aldeko kontzientzia. Gaurko kazetaritza.

Pisuzko pertsona batek zerbait dioenean, zerbait gertatzen da

Komunikabideen indarra

“Tun-turun-turu tun-turu-turu tun-turu...”. Instanterako, larridura: ze pasa da??? Hasierako sintoniatxoak adi-adi jartzen zaitu. Begiak pantallan iltzatzen dituzu, notiziaren berri ematera doaz. Berriemailea abiada bizian eta tonu larri-modukoan jarduten da. Denborarik galdu gabe, gertakariaren inguruko irudiak eskaintzen zaizkizu. Gertakaria non eta noiz ematen ari den adierazteko mapatxoa kokatu dute pantallaren ezkerraldean, ez dago azalpenetan luzatzeko astirik. Kontua larria da, antza.

Irudiak erreskan, ziztuan pasatzen dira. Emakume baten adierazpena, gizon batena... Erabat katiatuta zauzka berriak, nahiz eta zertaz diharduen oso ondo jakin ez. Amua oso-osorik irentsita daukazu. Sintonia aldaketa etengabeek intentsitatea ez galtzea baliatzen dute, eta artean, berriemaileen tonuak larritasun tankera mantentzen du. Hartza bat arrain bat harrapatzen? Bapatean, grafiko bat azaltzen da, albistea osatzera datorrena. Zer gehiago? Bada, aditu baten hitzak. Eta, senatua! Gomendioak al ziren tartean? Ez dit irakurtzeko denborik eman!

Konturatzerako albistea amaitu da. Geratu zaizun tonto aurpegia nabarmen xamarra da, bai. Hartz batez ari ziren, lasaigarria botea zioten hartz “arriskutsu” batez!

Ironiaz egindako albiste honek, telebistak dituen baliabideak uztartzeak zein eragin sor ditzakeen erakutsi digu. Baliabide horiekin, berez nahiko surrealista den egoera bati, larritasuna eman zaio. Eta, hori, mezuaz gaindi dagoen zerbait da, alegia, internazionala. Hizkuntza jakin gabe, ezer ulertu gabe, albiste hori ikusita zerbait larria dela pentsatzen duzu. Zuk eta txinatar batek, edo arabiar batek. Edizioaren eta trataeraren baitakoa da.

Albistea oso ondo egituratuta dago nire ustez, baina beharbada abiada handiak hainbat momentu garrantzitsu aurrean eramatea dakarkio. Gomendioak erakusten direnean, ez du inola ere ez irakurtzeko astirik ematen. Eta, senatua begiak kliskatu orduko desagertu egiten da. Apropos egina da, nire iritziz ironia itzelarekin, baina egin behar ez denaren adibide garbi gisa hartu dezakegu.

Zenbat aldiz engainatu ote gaituzte horrela? Zenbat aldiz saldu ote digute garrantzitsu bezala hala ez dena? Komunikabideen indarra...

Carlos Fernández Liriari elkarrizketa

“Mendebaldeko zibilizazioen gezur handiena euren buruei Zuzenbidezko Estatu deitzea da”

“Europa kontzentrazio-esparru bat da, baina alderantziz”

Gaurkoan Carlos Fernández Liria Universidad Complutense de Madrid-eko filosofia irakasleari egindako elkarrizketa ikusi ahal izan dugu. Latinoamérica da mintzagaia, haren historia eta gaur egungo egoera. Benetan interesgarriak dira Mendebaldeko herrialdeek historia horren sorreran izan duten eraginaren inguruan egiten dituen gogoetak: “Testu-liburu askotan espainiarren Amerikaren deskubrimendua izan zela irakurri dezakegu, esaterako. Baina, zer deskubrimendu? Bertakoek jada ezagutzen zuten eta! Amerikaren konkista izan zen hori, inbasioa!”. Elkarrizketaren nondik-norakoa markatuko duen aipamena izango da hori, eurena dena aldiro kendu nahi izan dioten lurralde gisa deskribitzen baitu Liriak Hego-Amerika. Hori bakarrik ez, bertako inmigranteekin Europak duen jarrera salatzen du, “Europa nazienen gisako kontzentrazio-esparru bat” dela adieraziz, “baina alderantziz”, hau da, “hil nahi dituenak alanbradatik kanpo nahiago ditu”. Hartara, Zuzenbidezko Estatua “hipokresia hutsa” dela esatera ere ausartzen da, betiere argudio landuez lagunduta.

Areago ere badoa bere ustea, eta dioenez, “kapitalismoak eta Gobernuen menpekotasunak mundua suntsituko dute”. Europako Legeak ez omen daude korporazioen gainetik eta horrela Gobernuak kapitalismoaren titere modukoak besterik ez direla dio. “Horren kontrako jarrera, besteak beste, Venezuela eta Boliviak hartu dute eta baita, neurri batean Argentinak ere”, gaineratzen du, baina “sistema ekonomiko mundiala” horren aurka jarri dela berehala.. Horregatik, hausnarketarako gonbita egiten du Fernández Liriak.

Europak lurralde horien berri ematerakoan duen “ikuspegi etnozentristak”, gu denon ustea nola baldintzatzen duen konturatuko gara. Ados izan ala ez. Baina, behintzat herrialde haiei arreta eta errespetu handiagoa zor diegula aitortu beharko dugu, ziurrenik. Gure ezjakintasuna agerian geratu daiteke. Dena esate aldera, komunikabideek sortu dutena...

Elkarrizketa motza, baina heldua, argia eta gaurkotasun itzelezkoa, bada.

http://revelacionalgeciras.blogspot.com/2010/07/entrevista-carlos-fernandez-liria.html

RSSak

RSSak pixkanaka bidea egiten ari dira sarean. Ziurrenik denok ikusi ditugu argazkikoa bezalako sinboloak, baina inor gutxik daki zer gordetzen duten atzean. Sekulako baliabidea dira, izan ere bertan klik egin eta eramaten zaituen web-orriko harpidedun eginez gero, bertako azken albiste guztiak automatikoki jasotzeko aukera ematen dute. Bestela esanda, nobedade bila interesatzen zaizkigun web-orrietan sartzen aritu beharrean, baliabide honek nahi dugun euskarrian (mobila, ipod, ordenagailua...) nobedade guzti horien berri ematen digu.

            Honen harira, badira hainbat RSS-iturri biltzen dituzten guneak. Batekin nahikoa ez, eta iturri asko bateratzen dituzte euren RSSan. Beraz, sekulako erremintak dira. Hala, kazetarientzako interesgarri izan daitekeen blog hau topatu dut: http://www.10000words.net/2008/10/20-essential-rss-feeds-for-multimedia/Bertan, kazetarien jardunaz aritzen diren web-orri interesgarri askoren azken artikuluak azaltzen dira. Iruditzen zait interesgarria izan daitekeela kazetaritzaren munduan interesa duen edozeinentzat zein artikulu kaleratu diren jakin ahal izatea, bila ibili behar izanik gabe. Hori bai, ingelesezko iturriak dira eskaintzen direnak.

Hizkuntzarekin handikapa dugunok, sarri ingelesa baztertu egiten dugu nagikeria hutsagatik, beldurra ematen baititgu testuok irakurri beharrak eskatuko digun esfortzuan pentsatze hutsak. Baina, eskura emateak bilatzearen lana behintzat errazten digula aitortu behar da. Alferroi aitzakiak bukatzen ari zaizkigu sarean...  RSSak, hortaz!

Venezuelako enbaxadorea EHUn: "Historia garaileek idazten dute"

Bideo honetan Julian Isaías Rodriguez, Venezuelak Espainian duen enbaxadoreak, EHUn emandako hitzaldia dugu ikusgai. “La otra historia de la Independencia” konsignapean, Amerikaren historiaz jarduten da. Kolonizazioak gizarte oso bat, historia oso bat hankaz gora nola jarri zuen azpimarratzen du, eta gaur egun, Hego-Amerikan sortu diren mugimendu batasun-zaleei azalpena eta zentzua ematen saiatzen da.

            Hitzaldia bukatu eta bideo osoan zehar barruan izan dudan pentsamenduak erabat harrapatu nau. Venezuelako enbaxadoreak hasiera-hasieratik hartzen du jarrera kritikoa. Ohikoa duten bezala, Venezuelarren erretorika apartarekin aldarrikapenezko bilakatzen du hitzaldia. Eta, horregatik, denbora guztian jardun naiz hitzen jatorria, zergatia eta egiazkotasuna bilatu nahian.

Konbentzimendu osoz mintzatzen da. Hego-Amerikaren kolonizazioaren gorabeherak zuritzen ditu, argudioak izan ala ez, egiazko bertsioa, bakarra, berea balitz bezala. Espainiarren jarrera salatzen du, beste ezeren gainetik. Ustezko gizarte zibilizatuak, begiramenik gabe hiru gizarte oso nola zapaldu eta suntsitu zituen kontatzen du. "Aborigenei ez zitzaien ezer onartu, eta ez zuten inolako begiramenik izan haien jarrera aitortzerako orduan", dio Rodriguezek. Alegia, inork ez zuela haien eginahalaz, haien erresistentziaz zor zitzaiena kontatu. Rodriguezek esaten duenez, “herrien duintasun, balio eta kultura ezkutatzeko, baina baita herri baten balore handienak bazterreratu eta garaipena betirako azpimarratzeko” egin zen hori.

            Mina nabari da enbaxadorearen hitzetan. Zerizana kendu dioten herri baten ordezkari gisa hitz egiten du, kolonizatzaileek euren lurretan emandako pausuek euren zoriona zapaldu balute bezala. Apaldura aipatzen du, bere herriak jasandako humillazioa. Eta, horrek dena azaltzen du, nire ustez. Berez dena aitortzen ez zaion herri bat, beste batzuen eredua indarrez onartu behar izan duen herria iraindu egin dute halabeharrez, gutxietsi. Sentimendu hori ez da galtzen, eta beste hainbeste lurraldeetan gertatzen denez, herri bati kohesio eta izaera sendoagoa ematen dio. Eta, horixe gertatzen ari da Hego-Amerikan, nire ustez. Kapitalismoak bere hatzaparrak gainean jarri eta aspaldiko mamuen itzala igarri dutenean, eskua eman diote elkarri, berriz ere lehenagokorik ez gertatzeko.

            Ondorioak ateratzeko egokiena bideoa entzutea da, noski. Ni ez naiz Venezuelako kontuetan espezialista eta ez dakit zenbateraino datorren bat bere jarduna enbaxadorearen hitzekin. Rodriguezek dio bere gobernuak “zoriontasun handiena” lortu nahi duela, “inor hil gabe, inor bere baldintzengatik bazterreratu gabe”. “Herrialdeen arteko batasuna espirituala izango da eta ez materiala”, gaineratzen du. Hau da, bizilagunen arteko laguntza emateko prest egongo den nazio bat, Simon Bolivarrek amestu bezala.  Baina, ezer gutxi gehiago. Oinarri gutxi aipatzen dira, eta horrek sortzen dizkit zalantzak niri behintzat. Hitzaldi iraultzaile asko entzutean horixe gertatzen zait. Iruditzen zait promesa handiak egin, baina oinarriak aipatzea ahaztu egiten dela. Hala ere, mesfidantza baina indar-iraultzaile handiagorik ez dago munduan, akaso mendekua, eta, horixe da, hain zuzen, Venezuelak alde duena. Historia bere odolaz bakarrik ez, bere eskuaz idatzi nahi du.

            Baina, beno, lehen ere esan dudanez, behar baino gutxiago dakit Venezuelaz, eta hitzaldi bat entzunda eta periodiko “europeizatu” batzuen kontaketez ezin dut ondorio sakonik atera. Beharbada zuek bai. Bideoa hementxe duzue:

Venezuelako enbaxadorearen hitzaldia from Derinter Online on Vimeo.

Edizioaren garrantzia

The Collective taldearen film honetan bideo batean parte hartzen duten elementu guztiak egoki uztartzeak duen garrantzia ikusi ahal izan dugu. Bideo bat egitea ez da irudi piloa hartu eta horiek elkarren jarraian lotzea. Efektuek, trantsizioek, musikak, zer esanik ez, izugarrizko garrantzia dute, eta horiek erabakitzen dute sarritan produktu baten bikaintasuna. Ez hori bakarrik, filmari izaera ematen diote.

Diodanez, bideo bat elementu askoren arteko nahasketaren emaitza da. Jaitsierako Mendi Bizikleta kirol zirraragarria da, urduria, bizia. Dena etenik gabe ematen da eta hori ikusleak jaso egin behar du. Horretarako, helikopteroko irudiek txirrindularia dabilen inguruaren gorabeheren berri ematen dute eta magnifikatu egiten dute jarduera, txirrindularia paisaia zoragarri bateko aktore bilakatuz. Plano motzagoek, biraketa bakoitzean daudenek, berriz, zirrara ematen diote kontaketari. Txirrindularia agertu, eta instant batean, desagertu egiten da, begiaren ihesi balijoa bezala. Ikuslea adi jartzen du horrek, abiadura arma galanta baita horretarako. Eta, ezin ahaztu protagonista mundukotzen duten irudiak, non aktore nagusiak “gorentasun aura” moduko batean biltzen diren. Horrek karakter izugarria esleitzen du! Azkenik, txirrindulariaren artea erakusteko, travellingez hartutako irudiak erakusten zaizkigu. Dena, noski, espreski doitutako efektu eta musikaz lagunduta.

Hortaz, produktu finala edizioaren baitan dagoela ez dago dudarik. Bideoari izaera, zentzua eman behar zaio eta horretarako plano egokiak hartzetik hasi eta edizio-gelan bukatu behar da lana.

Zirrara gustoko duenak, filmaren zati honekin gozatua hartuko du:

Bi aurkikuntza

On-line edukien alde nago! Horixe esan behar dut Mikel Aiestaranen hitzaldia jasotzen duen bideoa ikusita. Inork grabatu eta sarera igo ez balu, ez nukeen horren interesgarria iruditu zaidan saioa entzuteko aukerarik izango. Harri eta zur utzi nau eskuko kamera batek izan dezakeen baliagarritasunak. Emaitzak praktikan ikusten omen dira... Bada, zer esan! Aiestaran zegoen gela hartantxe bertan aurkitu naiz ni ere, bertako solasaldien partaide.

Esan dudanez oso interesgarria iruditu zait hitzaldia. Aiestaran bere lanaz jardun da: Freelance izateak zer gorabehera eta zein eskakizun dituen, nola egiten den lan gatazkan dagoen herrialde batean, teknologia berriek zein lan sistema ekarri duten ... Nolabait ere teoria guztia sintetizatzeko aukera eman digu, hau da, entzuna bai, baina hain urrutiko eta, sarritan, hain idilizatua genuen jarduera bat humanizatu digu. Kazetariarena, alegia. Onartu beharra dut, honez gero kazetarien egoeraren inguruan ikuspegi apokaliptiko handi xamarra hartzen ari nintzela. Izan ere, editorial potenteek, eta konpetentzia handiek kazetariei gero eta margina murritzagoa uzten diotela sinesten hasia nintzen. Eta, horixe dela kazetaritzaren oraina. Baina, Aiestaranek begiak ireki dizkit. Noski, begiak irekitzea gauza bat da, eta beste bat begiak ireki bezain pronto itsu geratzea. Esan nahi dudana da, bera dagoen tokian zerbaitegatik dagoela, eta bera bezalakoak gutxi direla. Horretarako zer egin behar da? Bada, hasteko, ziurrenik lana. Eta, gero, apustua egin, ausarta izan. Kazetaritza molde horiek landu daitezkeela sinistu, Beno, zure proiektuan sinstu, azken finean. Lanik gabe, ez dago ezer eta hori present izan behar dugu. Aiestaran da horren ispilu.

Baina, bestalde, zalantza bat sortu zait berak egiten duen lanaren harira. Kazetaria ona ala ez, hedabideek Ekialde Hurbilekoa bezalako gatazka batean kazetari bat nahikoa izatea, ez ote da desinteres falta handi xamarra? Ados, Aiestaranen produktua, eta berak hala dio, ona da. Baina, nahikoa al da? Ez al dira hor diru kontuak sartuko, beste behin? Benetan inguru haien berri eman nahi da?

Gustora jardungo nintzake hori aztertzen, baina ez dakit zenbateraino den hori blog hauen helburua.

Azkenik, ohar bat jarri nahi nuke: klabea eskatu zaigu bideoa ikusteko, hain justu, edukiak publiko bihurtzearen beharraz aldarrikapena egin ostean. Azalpenik izango du, baina kontraesana dirudi.

Etorkizuneko ikasgelak

Lehengoan Gorka Jakobe  Palaziok Madrilen eman zuen hitzaldi bat entzun eta ikusteko aukera izan genuen. Arazo tekniko askotxo eta atzerapen bat tarteko, hainbat informazio-flash jasotzeko aukera izan genuen etxeko ordenagailutik adi geunden ikusentzuleok.

Unibertsitateen etorkizunaz jardun zen irakaslea. Internet eta informatika direla irakas-sistema berrien giltza esan zuen, eta horiexei heldu behar diela kalitatezko irakaskuntza eskaini nahi duen zentru orok. Informatikan gastu txikia, sekulako inbertsioa izan daiteke ikasleen etorkizunean, eta horretaz ohartu ez dena berandu dabil honezgero. Zbyte gutxi batzuk, ikasle askoren lana bil dezakete eta ez dago hori baina ezagutza-gordailu hoberik. Horixe zen Palaziok aldarrikatzen zuena eta saldu zuena. Arbelari kainoiak tokia egin behar dio, eta fotokopiei internet-konexioak.

Halaxe da: Internetek sekulako ezagutza-ozeanoa jarri du gure eskura eta bertan igeri egitea baina hoberik ez dago gorputza jakituriaz bustitzeko. Jakin egin behar, ordea, eta horretan pedagogia handia egin beharra dago. Ur-handitan sartzeko, aurrez txikitan jarduten jakin behar da eta, hartara, unibertsitateek erantzukizun handia dute ikasleei pausu hori taxuz ematen laguntzeko. Noski, ikasbide zaharrak ez dira ahaztu behar. Inola ere ez! Garena zerbaitegatik gara, eta horregatik liburu eta informazio-iturri "zaharrei" errespetua eta kultoa zor diegu. Baina, internetena mundu berri xamarra den arren, sekulako abiaduran doa. Eta, horregatik, zenbat eta lehenago maneiatzen eta probexten ikasi, orduan eta hobeto prestatuta egongo gara komunikazioaren gaurko erronkei aurre egiteko.

Eta, azkenik, Interneten munduak irekia izan behar duela aldarrikatu zuen Palaziok, hau da, nolabaiteko eduki esparru publiko bat. Jakina da sareko informazio asko pribatizaturik dagoela kontraseña edo erregistropean, baina... zer esan? Kapitalismoaren mundu honetan, azken finean, internet gizartearen ispilua ere bada. Eta, zeinek saltzen du berea ezeren trukean??

"Tuboa" eta mundua

Bideoa ikusita eta hizlariaren tonua eta jarrera ikusita badirudi esandakoa sinestea dela onena, eta “begiak irekitzeko” gonbita onartzeko garaia dugula. Nik, egia esan, ona eta txarraren mundu honetan, gauzak erlatibizatzera jo dut, baina egia esan behar badut, gustatu zait hitzaldia, alegia, gustatu zait esandakoa.

Egun, jendeak telebista, “tuboa” du edozertarako gidari: telebistaren arabera egiten ditu jarduera gehienak eta telebistak baldintzatzen du egunerokotasuneko joan-etorri oro. Gauzak zalantzan jartzeko, gauzen inguruan hausnarketa egiteko joera galdu egin da eta halako erantzukizuna, nire ustez munduan mugitzeko ezinbestekoa dena, telebistari, hau da, pertsona ezezagun bati eman zaio. Zehazkiago esanda, interesez beteriko mundu mailako enpresa bati. Eta, noski, horren arriskua izugarria da. Zer esanik ez masaz ari garela kontuan hartuta...

Hizlariak dioenez, makineria konplexua da entretenimendua: okupazioa eskaintzen zaio gizakiari horrela arreta galdu eta pantailatik jasotzen duena muzin egin gabe jan dezan. Bat nator neurri handi batean teoria horrekin, izan ere masa hedabideen helburu nagusi izan edo ez, eskaintzen dituzten eduki askok pertsona “tontotu” egiten dutela uste baitut, alegia, inolako baliorik ez dutela. Horrek ondorio batera eramaten nau eta, horixe, hain justu, hizlariaren tesia da, hau da, pertsonak oharkabean euren burua kaltetzen ari direla. Eta, horrek funtsean ez luke zertan txarra izan behar, izan ere gizakiak betidanik behar izan baitu entretenimendua. Baina, muga bat hautsi dela iruditzen zait eta entretenimendua errealitate, entretenimendua egi bihurtu dela uste dut. Gizakia nahastuta, galduta dagoela, bestela esanda.

Ikuspegi apokaliptiko xamarra da, telebista egungo ebangelioa dela, generazio oso bat dagoela telebistaz haratagoko mundurik ezagutu ez duena, ... hausnarketarako gaia dela ez dago dudarik.

Aitzitik, zalantza moduko bat sortzen zait, eta paradoxikoa da, baina zergatik sinestu hainbeste kritikatzen duen “tubo” horretan bertan hizketan ari zaidanari?

Gauza bat dut argi, eta horrekin bai bat nator: masa-hedabideak mundua kontrola dezaketen armak dira.

AUPA!

Hauxe izango da nire bloga. Inork hau irakurtzen badu, jakin beza ongi etorria dela! Ez gehiegi aspertu!